Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, Meclis’te kurulacak Deprem Araştırma Komisyonu hakkında söz aldı. Meclis’te kurulacak Onbirinci komisyon olduğuna dikkat çeken Kenanoğlu, bütün komisyonların aynı şeyleri söylediğini fakat önlemlerin alınmadığını söyleyerek, kurulacak komisyonun sorumlulardan hesap sorması gerektiğini ifade etti.
Konuşma videosu ve tutanak metni aşağıda yer almaktadır.
Dönem: 27 Yasama Yılı: 6 Tarih: 2.03.2023 Birleşim: 68 Ham Tutanak Sayfası:194-
Konuşmacı: ALİ KENANOĞLU Seçim Çevresi: İSTANBUL
ALİ KENANOĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Bu komisyon bu Meclisin, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kuracağı 11. komisyon olacak. Şimdi, şurada ben daha önce kurulan 1999-2010 dâhil komisyon raporlarını derledim. İlk komisyon 1962’de kurulmuş. Şimdi, 1962’den 2010’a kadar böyle bir rapor çıkmış. Bundan önce de benim de yer aldığım 2021 yılında da bu rapor çıktı. Bu 9, bu 10, şimdi 11. kuruyoruz. Şimdi, 1962’deki rapora baktığımda dikkatimi çeken şuydu: O zaman da çadır sorunu vardı -yani konuşuluyor- şimdi de çadır sorunu var; insanlar çadır diye feryat figan ediyorlardı 1962’de ve gelmişiz 2023’e, insanlar hâlâ feryat figan ediyorlar. 1962’teki raporda bir diğer husus da şu: “İyi bir şehir planlaması olmalı.” önerisi var ve bu konuda yoğunlaşılmış, konuşulmuş.
Şimdi, geliyoruz 2023’e yani 1962’ten 2023’e geliyoruz ve hâlâ bütün konuşmacılar -iktidarı, muhalefeti, Cumhur İttifakı, Millet İttifakı hepsi- hep aynı şeyi söylüyoruz: “İyi bir şehir planlaması olmalı; işte, fay hatları üzerinde olmamalı, binalar yüksek olmamalı, depreme dayanaklı olmalı.” filan. 1962’ten bu tarafa bu Mecliste hep aynı şeyler konuşuluyor.
Şimdi, kurulacak olan bu komisyon ne yapacak? İşte, kurulacak olan komisyonun bunları tekrar etmemesi gerekir yani bunları tekrar etmek için bir komisyon kuracaksak gerek yok, burada her şey yazıyor zaten. Dolayısıyla, bizim kuracağımız komisyon… Bunlar niye yapılmadı? Yani hâlâ “çadır ihtiyacı” diye insanlar niye feryat figan ediyorlar? Çadırlar niye yetişmiyor? Türkiye’nin çadır ihtiyacı nedir? Bu çadırlar niye yapılmıyor; daha doğrusu, bu çadırlar niye depolarda bekledi, kim sattı bunları? Bunun sorumluları kimler, kim göz yumdu? Bunun hesabını soracak bir çalışmanın yürütülmesi lazım ki bir daha yapılmasın.
Şimdi, Kızılay Başkanının keyfine diyecek yok, tuzu kuru; hesap da sorulmadığı zaman, yarın öbür gün herkes aynı şeyi yapacak burada. Dolayısıyla, yeni bir rapor hazırlamanın bir anlamı yok. Dolayısıyla, bu raporları işte burada kurulacak Komisyon… Neden bunlar yapılmadı? 1962’ten bu tarafa şehir planlaması üzerine laflar edilirken bunlar niye yapılmadı? İmarlar düzenlenirken neden zemin etütleri yapılmadan, jeolojik araştırmalar yapılmadan kentler yeni imarlara açıldı, bunlara neden dikkat edilmedi? Bunlara kim sebep oldu, kim ruhsat verdi? Bütün bunlarla ilgili çalışma yapılması gerekiyor.
Şimdi, şu konulara katılmıyorum arkadaşlar -ikinci bir konuşmam olacak orada değineceğim- yani asrın felaketi, dünyanın en büyük depremi filan bunların hepsi hikâye; böyle bir şey yok, bunu da öbür konuşmamda anlatacağım.
Şimdi, değerli arkadaşlar, şöyle bir durum var, burada hani deniliyor ki, bizim isimlerimizi gazetelere de geçmişler böyle “Kentsel dönüşüme kimler karşı çıktı?” filan diye. Şimdi, biz, kentsel dönüşüme tabii ki karşı çıkacağız, siz bir kere rant odaklı bir bakış açısıyla kentsel dönüşüm yaparsanız, rant odaklı bir bakış açısıyla riskli alanları ilan ederseniz biz buna karşı çıkarız. Ben İstanbul Milletvekiliyim, İstanbul’da riskli alan ilan edilen yerlere bakın: İstanbul Ümraniye, Elmalıkent; Güngören, Tozkoparan; Şişli, Fulya -mezarlıklar da var bunun için de, ayrı bir konu- Beyoğlu, Fetihtepe; Beykoz, Tokatköy; Kadıköy, Fikirtepe; Üsküdar, Kirazlıtepe; Fatih, Sulukule gibi gidiyor. Şimdi, baktığınız zaman buraların deprem riski açısından önceliği var mı?
ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Bağcılar’ın daha çok ihtiyacı var, Esenler’in daha çok ihtiyacı var.
ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Bunun gibi çok fazlasıyla deprem riski olan yerler var.
ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Şimdi, burada, öncelik olan sıralamayı yaparsın. Ya, Üsküdar, Kirazlıtepe; Kadıköy, Fikirtepe; Beykoz, Tokatköy; bunlara ne diyorsunuz?
ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Şimdi, dolayısıyla burada siz imar planlarını rant odaklı yaparsanız sonuçta bunlara biz rant odaklı risk alanı ilanına ve imar planlarına karşı çıkarız; bu böyle değil.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Tamamlayalım lütfen.
ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Bitiriyorum.
Arkadaşlar, bu Deprem Komisyonunda biz bir şey önerdik; şu anda depremzedelerin yaşadığı önümüzdeki risklerden bir tanesi, hasar durum meselesi. Şimdi, hasar durumu şöyle yapılıyor: Hafif hasarlı, orta hasarlı ağır hasarlı. Ya, depremde orta hasar diye bir şey olabilir mi? Yani işte, kolonlarda küçük çatlaklar varsa buna orta hasar diyecekmişiz.
ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Eğer yönetmeliğe koyarsanız olur tabii ki, siz tutup “orta hasarlı” diye bir kavram koyarsanız olur. Ama bu orta hasarlılar ne oluyor biliyor musunuz? Bu hasar durumları zemin etütlerine bakılmadan yapılıyor; ya, sadece binaya bakarak siz hasar durumu tespiti yapıyorsunuz. Şimdi, siz burada zemine bakmadan binaya orta hasar veriyorsunuz ve ilk depremde orası yıkılıyor. Ev sahipleri ne yapıyor? Buralara boya badana yapıyorlar, kiracılara kiraya veriyorlar, kendileri terk ediyorlar, ondan sonra kiracılar o göçüğün altında kalıyor.
