Kenanoğlu’nda Tarım Bakanlığı’na: Türkiye’de tarım yapacak arazi mi kalmadı da başka ülkelerde arazi kiralanacak?
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, Tarım Bakanlığı’nın Latin Amerika ve Afrika’da 10 ülkede tarım arazisi kiralamak için görüşmelere başladığını duyurmasını Meclis gündemine taşıdı. Tarım ve Orman Bakanlığı‘na verdiği soru önergesinde AKP’nin (Adalet ve Kalkınma Partisi) yirmi yıllık iktidarı süresince uyguladığı neoliberal politikalar sonucunda Türkiye’nin artık tarımda kendi kendine yetebilen bir ülke olamadığını belirten Kenanoğlu, AKP’nin tarımı girdiği krizden kurtarmak yerine ithalatı artırarak hem çiftçileri hem de tüketicileri zor koşullara mahkum ettiğini ifade etti.
Soru önergesi metni aşağıda yer almaktadır.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit KİRİŞCİ tarafından Anayasanın 98. ve İçtüzüğün 96. ve 99. maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Basına yansıyan haberlere göre Bakanlığınızın Latin Amerika ve Afrika’da 10 ülkede tarım arazisi kiralamak için görüşmelere başladığı belirtilmektedir. Özellikle Türkiye’de iklimsel olarak üretimi zor olan ürünlerin ekimi için yurt dışında kiralanacak araziler arasında Ukrayna ve Venezüella ile de temasa geçildiği ifade edilmektedir. Sudan ülkesi ile de geçmiş yıllarda 850 bin hektar civarında bir arazi kiralanmış ama daha sonra bu proje sekteye uğramıştır. Bu projenin yeniden hayata geçirilmesi öngörülmektedir.
Bakanlığınızın beyanlarına göre; Türkiye’nin üretimi kendi ölçeğinde Türk halkına yettiğini ancak ihracat seçiliyorsa, yurt dışında da kiralama yapmak gerektiği vurgulanmaktadır. Oralara modern tarımı götürmek ve bakir tarım arazilerinde üterim yapılmasının hedeflendiği tarım arazileri için özel sektöründe devrede olacağı belirtilmektedir.
AKP’nin iktidar olduğu 2002 yılında Türkiye, tarımda kendi kendine yetebilen ülkeler arasında yer alırken, AKP’nin yirmi yıllık iktidarı süresince uyguladığı neoliberal politikalar sonucunda 2022 yılı itibari ile Türkiye, kendi kendine yetebilen ülkeler arasında artık yer almamaktadır.
Türkiye tarımı geri dönüşü olmayan bir üretim krizine girmektedir. Bu krizin temel nedeni AKP’nin neoliberal politikalarıdır. AKP’nin neoliberal politikalarının sonucu olarak yaklaşık 4 milyon hektar tarım arazisi üretimden düşmüştür. Çiftçiler, gübre, mazot, tohum ve elektrik başta olmak üzere girdi maliyetlerinden dolayı üretim yapamayacak duruma gelmiştir.
AKP, Türkiye tarımını girdiği krizden çıkarmak için girişimde bulunmak yerine, ithalat argümanını kullanarak hem çiftçileri hem de tüketicileri zor koşullar ile karşı karşıya bırakmaktadır. Dolayısıyla AKP’nin tarıma ilişkin tek geçerli uygulaması olarak, ithalatın kaldığını söyleyebiliriz. 2022 yılı itibariyle Türkiye’nin ihtiyacı olduğu hemen hemen bütün tarım ürünleri ithalat yoluyla karşılanmaktadır. AKP’nin son yıllardaki ithalat uygulaması, o kadar ileri seviyeye ulaşmış olmalı ki, sadece tarım ürünlerini ithalat ile karşılamakla kalmayarak aynı zamanda yurt dışında toprak kiralamaya kadar başvurabilmektedir.
Tarımsal üretimin krize girmesinin sorumlusu, 20 yıllık iktidarı süresince Türkiye tarımını dışa bağımlı hale getiren AKP iktidarıdır. Çünkü AKP, çiftçileri destekleyen politikalar yerine şirketleri destekleyen politikaları uygulamayı tercih etmiştir. AKP’nin sermayeyi destekleyen politikaları sonucunda çiftçiler yoksullaşmış, şirketler ise zengin olmuştur. Çiftçi borçlarının 200 milyar TL’nin üzerinde çıkması, çiftçilerin ne kadar yoksullaştığını göstermektedir. Öyle ki yoksullaşan çiftçiler, tarımsal üretimi terk ederek kentlerde ucuz iş gücü haline gelmiştir. 2022 yılı Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçi sayısı 500 binin altına düşmüştür.
Türkiye tarımının içinde bulunduğu üretim krizi, AKP’nin tarım politikalarının iflasının ilanıdır. Türkiye tarımının içinde bulunduğu üretim krizinin çözümü ne tarım ürünleri ithalat etmekle ne de yurt dışında toprak kiralamakla çözülebilir. Türkiye’de tarımsal üretim krizinin çözülebilmesinin ilk adımı çiftçilerin girdiler karşısında ezilmesi önlemek koşuluyla desteklenmesidir.
Bu bağlamda;
- Türkiye’de tarım yapacak arazi kalmadı mı ki başka ülkelerde arazi kirayacaktır?
- Türkiye’de iklimsel olarak üretimi zor olan ürünler hangileridir?
- Tarım ürünlerinin ihracatı için yurtdışından arazi kiralamak şart mıdır?
- Türkiye dışındaki ülkelerde tarım arazisi kiralanarak ürünün Türkiye’ye getirilmesi maliyeti daha artırmayacak mıdır?
- Türkiye’de ve Dünya’da yaklaşan gıda krizinden söz edilirken, tarımda Türkiye’nin kendine yeten bir ülke olduğu savı doğru mudur?
- Türkiye’de ekim ve dikim yapılabilecek toplam tarım alanı kaç hektardır? Bu alanlarının % kaçında tarım yapılmaktadır? % kaçında tarım yapılmamaktadır?
- Tarım yapılmayan alanlarda neden tarım yapılmamaktadır? Bu alanlar hangi amaçla kullanılmaktadır?