Hubyar Sultan Türbesi üzerindeki sancak kime ait?
Hubyar Sultan Tekkesi içerisinde Hubyar Sultan’ın türbesi bulunmaktadır. Türbe içerisinde Hubyar Sultan’ın sırlandığı yer de bulunmaktadır.
Hubyar Sultan Türbesinin 1955 yılında tamir ve bakımını yapan Işvanlı Veli Usta sandukanın da tamir ve bakımını yaptığını o esnada içerisini de açıp görmesi gerekenleri görüp kapattığını da söylemişti. Hubyar Türbesinin tamir bakım sürecini ve bu anlattıklarını da bizzat Işvanlı Veli Ustanın kendisinden dinledim. [1]
Hubyar Sultan Türbesinin içerisinde yer alan sanduka 140x290x150 cm boyutlarında ve betonarmeden yapılmıştır. Sanduka üzerinde uzun zamandır bir “Sancak” bulunmaktadır. Sancak, genellikle askeri birliklere verilen, üzeri yazı işlemeli, kenarları saçaklı, gönderli bayrak olarak tanımlanmaktadır. [2]
Hubyar Köylüleri bize bu sancağın Hubyar Sultan’a ait olduğunu anlatıp durdular. Ancak bunun gerçekte ne olduğunu anlamak hiçte zor değildi. Sancaklar zaten üzerinde kime, nereye ait olduğunun yazılı olduğu bayraklardır.
Hubyar Sultan Türbesi içerisinde sanduka üzerinde yer alan sancak’ta da Arapça harflerle Osmanlıca bir yazı bulunmaktadır. Bu yazı bize bu sancağın nereden geldiğini ve nereye ait olduğunu da göstermektedir.
Sancak üzerinde; “ Koçhisar Redif Taburunun yadigarıdır 1331 “ diye yazmaktadır.
Yani bu Sancak Koçhisar Redif Taburu tarafından Hicri 1331 yılında Hubyar Köyüne gönderilmiştir.
Koçhisar Hafik ilçesinin eski ismidir, Hicri 1331 tarihi de Miladi 1912 veya 1913 yılına tekabül etmektedir. Yani Bu sancak Hafik redif taburu tarafından 1912 veya 1913 yılında Hubyar Köyüne gönderilmiştir.
Redif Taburu nedir?[3]
Osmanlı ordusunun muvazzaf birliklerine, ihtiyaç halinde kaynak olması için yeni terhis edilmiş askerlerden faydalanma yoluna gidilerek devlete mali bakımdan fazla yük yüklemeyecek Redif Teşkilatı kuruldu.
Anadolu ordusu redif alayları: Merkezleri Sivas, Tokat, Harput (Elazığ), Erzurum, Diyarbakır ve Kars’ta altı piyade alayından kurulmuştu. Her dört ordudaki redif piyade alayları dörder taburluydular.
Redif Teşkilatına kumanda edecek subaylar, muvazzaf ordu subaylarıyla aynı niteliklere sahip bulunuyorlardı. Ancak bunlar, rediflerin bulundukları yerleşim bölgelerinde sulh zamanında askerlik şubelerinde vazifelendirilmişlerdi. Redif teşkilatı 1912’de kaldırıldı.
Sancak kime, neden verilmiştir?
Bu sancağın Hubyar Ocağı mensubu Dündar Köyünden Eyüpgil den İsmail Çavuş’ a ait olduğu ve Askerde göstermiş olduğu üstün başarılardan dolayı bu sancağın ve bir kılıcın kendisine hediye edildiği torunları ve Hubyar Köyünün yaşlıları tarafından anlatılmaktadır.
İsmail Çavuşun Sancağı Hubyar Türbesine konulması için buraya veya Türbeyle ilgilenen kişilere verdiği kılıcının ise halen İsmail Çavuşun torunlarında olduğu anlatılmakta ve bilinmektedir.[4]
1912 yılında kapatılan Redif taburunun sancağının 1912 yılında Hubyar Köyüne gönderilmesinin başka bir hikayesi daha olması gerkir. O hikaye ise Osmanlı’nın askeri birlikleri lağvettiklerinde o birliğe ait olan sancağı bölgede bulunan manevi mekanlara teslim ettiği yönündedir.
Osmanlı’nın Koçhisar Redif taburunu kapattıktan sonra sancağı gerçekten Hubyar Sultan Tekkesine mi hediye etti yoksa o birlikte görev yapan İsmail Çavuş’a mı hediye etti bilinmez ama bu sancağı hangi amaçla alırsa alsın İsmail Çavuş’un Hubyar Tekkesine Koçhisar Redif Taburundan getirdiği kesindir.
Bu sancağın Hubyar Tekkesine hediye edilme ihtimali dönemin Osmanlı – Hubyar Tekkesi ilişkileri açısından da Osmanlının askeri birlikleri kapattığında sanacağı maneviyatı en yüksek mekanlara hediye etme geleneği açısından da akla daha yatkın gelmektedir. Bu hediyeyi İsmail Çavuş’un teslim alarak Tekke’ye getirmesi de anlatılan söylencelerle örtüşen bir durumdur.
Ali Kenanoğlu
17.11.2016
[1] Hubyar Sultan Ocağı ve Beydili Sıraç Türkmenleri – Hubyar Sultan AKD yayınları – 2002
[2] https://www.google.com.tr/?gfe_rd=cr&ei=27gsWLSCO67Y8AeYh56IDA#q=sancak+nedir
[3] http://www.turkcebilgi.com/redif_te%C5%9Fkilat%C4%B1
[4] Kaynak kişi; İsmail Çavuş’un Torunlarından Bekir Kabuk – Dündar Köyü
