Herkesin konuştuğu sıfır baraj formülü nedir?
Bu formül Cumhur ittifakı karşısında, yeni seçim yasasındaki ittifak yasalarını muhalefet lehine çevirme formülüdür. 16 Nisan referandumunda yer alan “HAYIR” blokundaki partiler siyasi ve ideolojik farklılıklarına bakmamaksızın nasıl ki “parlementer demokrasi lehine, tek adam rejimine karşı” aynı cephede yer almışsa 24 Haziran seçiminde de “sıfır baraj” cephesinde yer alması formülüdür.
Sıfır baraj formülünde; ittifak yapan AKP – MHP ve onları destekleyeceğini beyan eden BBP haricindeki tüm muhalif partilerin aynı şemsiye altında kendi isim ve logolarıyla seçimlere girmeleri demektir. Amaç baraj engelini ortadan kaldırmak ve parlemantoda tek adam rejimine karşı çıkan mevcut muhalefet lehine bir kazanım sağlamaktır.
Sıfır baraj şemsiyesinde bulunan partiler ideolojik ve siyasi bir ittifak içerisinde olmak zorunda olmadıkları gibi bu durum böyle bir sonuç ta oluşturmamaktadır.
Sıfır baraj formülü sadece milletvekllliği seçimleri için geçerli olup, Cumhurbaşkanlığı seçimini kapsamamaktadır. Ancak böyle bir birlikteliğin, bir araya gelişin Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhalefet lehinde pozitif bir etki yarartacağı da muhakaktır. Bu etki hem matematiksel, hem siyasal, hem de psikolojiktir.
Muhalefetin tek kazanma şansı da budur. HDP’nin dışında kaldığı bir ittifak ne diğer partilere parlamento üstünlüğü sağlar ne de Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde avantaj.
HDP’nin dışlandığı bir ittifakta, 2. Tura kalan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde HDP’seçmeni partisini dışlayan partilerden birisinin adayını tercih etmeyecek ve büyük oranda sandığa gitmeyecektir. Bu durum da kazanan AKP ve Tayyip Erdoğan olacaktır.
HDP’yi dışlamayı, baraj altına itmeyi tercih eden partiler peşinen bu sonucu ve bu mağlubiyeti kabul etmiş demektir. Böyle bir sonucun sorunmlusu ne HDP ne de HDP seçmeni olacaktır. Bu sonucun sorumlusu HDP’yi dışlayan muhalefet partileri olacaktır.
HDP seçmeni en politik ve siyasi bilince sahip seçmendir. Kendisini dışlayan; “nasıl olsa mecburlar “ yaklaşımında bulunan parti ve söylemlere prim vermeyecek kadar aklına güvenen insanlardır. HDP seçmeni partisini dışlayan iki seçenekten birisine mecbur değildir ve bu anlamda HDP seçmeni ne ölüme ne de sıtmaya razı olacaktır.
Şimdi sıfır barajın ne işe yaradığını piar araştırma şirketi tarafından ortaya konan bir örnekle anlatmaya çalışalım:[1]
Herkesin konuştuğu sıfır baraj ittifakı nedir? Nasıl işler, fayda ve zarar analizi ile ilgili flood yapalım.
- İttifak yasasına göre ittifakın içindeki bir parti barajı geçtiğinde tümü barajı geçmiş sayılıyor. Yani tüm partiler barajı geçecek bir ittifakta olduğunda baraj sıfırdır.
- Örneğin cumhur ittifakında AKP’NİN baraj sorunu olmadığına göre MHP ve BBP’NİN de baraj sorunu olmayacak. Ancak bu BBP’NİN milletvekili kazanacağı anlamına gelmiyor (tabi ayrı liste ile girerse)
- Herşey D’hont hesabına kalıyor. Nedir bu D’hont ? Örneğin Kars ilinde cumhur ittifakı % 46 oy almış olsun. HDP %29 iyiparti % 10 CHP 10 SP %5 oy almış olsun (Rakamlar farazidir)
- MV dağılımda D’hont Şöyle işleyecek. Tüm partilerin oyları önce 1’e sonra 2ye sonra 3e bölünüyor ve büyükten küçüğe bu rakamlar sıralanıyor.
- Cumhur ittifakı 46/1= 46 46/2=23 46/3=15,3 HDP 29/1=29 29/2=14,5 29/3=9,66 CHP 10/1=10 10/2=5 10/3=3,33 1.Büyük rakam Cİ’de, 1. Sıra MV onun 2.Büyük rakam HDP 2. MV onun 3.Büyük rakam Cİ’de 3. sıra MV onun. Yani 2 Cumhura 1 HDP’YE gidecek. Peki ittifak nasıl bölüşecek?
- ittifakın Kars ilinde 46 olan oyu AKP 30 MHP 16 olsaydı, Burada iç D’hont uygulanacaktı Yine üstteki Gibi ama bu sefer 2 partinin oy oranı önce 1e sonra 2’ye bölünecek çünkü 2 vekil kazandılar akp 30/1=30 30/2=15 Mhp 16/1=16 16/2=8 30 ve 16 iki büyük rakam 1.AKP 2.MHP aldı
- Peki AKP 31 MHP 15 Alırsa nasıl dağılacaktı? AKP 31/1=31 31/2=15,5 MHP 15/1=15 15/2=2 =7,5 en büyük iki rakamda AKP’de olduğu için ittifakın kazandığı 2 Sandalyede AKP ye gidecekti. İşte sıfır baraj ittifakının önemi burada başlıyor.
- Hayali Kars sonuçları nasıldı? Cİ 46 HDP 29 CHP 10 İYİ 10 SP 5 Ayrı ayrı yapılırsa DHONT 2 Cİ’ye 1 HDP’ye dağıtmıştı. Cİ’nin Karşısında SIFIR BARAJ ittifakı olsaydı tersi olacak Cİ 1 SBİ 2 MV alacaktı. Hesap Şöyle olacaktı
- Cumhur ittifakı ( Cİ) 46 Sıfır Baraj İttifakı (SBİ) 54 Cİ 46/1= 46 46/2=23 46/3=15,3 SBİ 54/1=54 54//2=27 54/3= 18 En büyük rakam SBİ’DE 1 Sandalye SBİ’YE gitti 2.Büyük rakam Cİ’DE 2. Sandalye ona gitti 3.Büyük rakam SBİ’de 3. Sandalyede ona gitti Durum terse döndü değil mi?
işte sıfır baraj ittifakı budur ve bunun için gereklidir. Tek sayıda 1-3-5-7…. milletvekili olan illerde kesinlikle faydalıdır ve son sıra milletvekilliğini getirir. Bazı illerde ise tümünü Cİ çıkartacakken, SBİ 1 yada 2 MV kazanıyor.
Bu sebeple TBMM’ye 35-57 arasında fazla vekil gönderilebiliyor, üstelik bunların tamamını rakibinizden alıyorsunuz. TBMM 300-300 olacağına 357-243 olabiliyor. İlk turda TBMM çoğunluğunu alırsan 2. turu kesin alırsınız. AKP bunu biliyor ve Muhalefeti HDP ile korkutuyor.
Oysa seçmen bu ön yargıyı referandumda aştı. Böyle bir ittifak ilk aşamada muhalefete 4 puan kaybettiriyor. Bunun 2’si seçime kadar kutuplaşma, RTE karşıtlığı gibi sebeplerle geri gelecek, kalan 2’nin 1’i Cİ’ye gidecek 1’İ sandığa gitmeyecek. yani kazanç kaybın çok üstünde+
Muhalefet partilerine çağrımız; Bizi bizimle Korkutmalarına izin vermeyin, Bizi Bize kırdırmalarını seyretmeyin. Biz bize kazanalım, Biz bize bölüşelim. Bu ülke Kürt’e de, Türk’e de hepimize de yeter. (PİAR ARAŞTIRMA NOTUDUR)
30.04.2018
Ali KENANOĞLU
[1] ( PİAR ARAŞTIRMA @PiarArastirma twitter hesabından alıntıdır.)
