Elektrik şirketlerine kıyak, vatandaşa zam!
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, pandemi döneminde zorluk yaşadıkları bahanesiyle elektrik şirketlerine yapılacak 3 milyar liralık yardımı Meclis gündemine taşıdı. Kenanoğlu, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’na verdiği soru önergesinde yardımın elektrik faturalarını yansıtılacağını belirterek milyonlarca insanın işsiz kaldığı bir dönemde bu kararla sermayeden yana tavır alındığını belirtti.
Soru önergesi metni aşağıda yer almaktadır.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez tarafından Anayasanın 98. ve İçtüzüğün 96. ve 99. maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Pandemi döneminde yaşanan ekonomik daralma gerekçe gösterilerek, elektrik tüketiminin azalması ve elektrik üretim fiyatlarının düşmesi nedeniyle elektrik şirketlerinin zor duruma düştüğü bahane edilerek, elektrik şirketlerine 3 milyar yardım yapılacağı öğrenilmiştir. Yapılacak bu yardım miktarının ise elektrik faturalarına yansıtılacağı belirtilmektedir.
Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliğinde yapılması düşünülen değişikliğe göre; destek kapsamı dışında kalan santraller ile 13 yıldan fazla faaliyet gösteren ithal kömür ve doğalgaz santrallerinin yardım kapsamına alınacağı öngörülmektedir.
Söz konusu şirketlere ödenmesi düşünülen yardım parasının kamuya ait olan TEİAŞ’ın gelir tavanına eklenmesi ve buradan yapılacak harcamalarında elektrik faturalarına yansıtılarak halktan tahsil edilmesinin planlandığı anlaşılmaktadır.
TEİAŞ’ın yaptığı harcamalar daha önce faturalarda iletim sistemi kullanım bedeli olarak görülüyorken, halktan gelen tepkiler üzerine artık gizli şekilde tahsil yoluna gidilmektedir. Yapılacak olan bu yeni yardım bedellerinin de aynı yöntemle faturalarda gizlenerek vatandaşların faturalarına ekleneceği bilinmektedir.
Diğer taraftan, elektrik uzmanları; EÜAŞ’ın dağıtım şirketlerine elektriğin kilowatsaatini Ocak 2020’de 27.56 kuruştan verirken, Nisan 2021’de 16.91 kuruşa düşürdüğünü açıklamıştır. Yapılan indirim tutarı %38,64 civarındadır. Ancak, EÜAŞ’ın pandemi döneminde dağıtım şirketlerine yaptığı bu indirim tutarları vatandaşın elektrik faturasına yansımadığı bir yana tam aksine vatandaş zamlı faturalarla baş başa kalmıştır.
Pandemi nedeniyle birçok sektörün iş yapamaz hale geldiği, milyonlarca insanın işsiz kaldığı, ekonomik buhran nedeniyle iflasların ve intiharların yaygınlaştığı bir dönemde sermayeden ve yandaşlardan yana tavır alan AKP-MHP iktidarının, yoksulluğa, işsizliğe, açlığa çare üreteceğine, sözde zarar eden elektrik şirketlerine yardım etmeyi planlaması bizleri hiçte şaşırtmamaktadır.
Bu bağlamda;
- Bakanlığınızca, elektrik ve doğalgaz faturalarını ödeyemeyen vatandaşlara yardım etmek yerine elektrik şirketlerine yardım edilmesi neden tercih edilmektedir?
- Elektrik ve doğalgaz borçlarını ödeyemediği için aboneliği iptal edilen vatandaş sayısı kaçtır? Bu vatandaşlara da yardım edilecek midir?
- EÜAŞ’ın dağıtım şirketlerine yaptığı indirimler yeterli gelmemiştir mi ki ayrıca yardım yapılmak istenmektedir?
- Bu şirketlere yapılacağı belirtilen yardımlar, vatandaşların elektrik faturalarına yansıtılacak mıdır?
- Pandemi döneminde elektrik tüketimi ne kadar azalmıştır?
- Pandemi döneminde elektrik üretim fiyatları ne kadar düşmüştür?
- Zor duruma düştüğü ifade edilen elektrik şirketleri hangileridir?
- Bu şirketlere yapılması düşünülen yardım miktarı ayrı ayrı ne kadardır?
- Yardım yapılması planlanan ithal kömür ve doğalgaz santralleri hangileridir?