Hak için ola seyir için olmaya
Bizim Hubyar Ocağı cemlerinde çocukluğumdan bu tarafa sıkça duyduğum bir söz vardır; “Hak için ola seyir için olmaya”
Bu özellikle Cem’in semah bölümünde söylenir. Semah görseldir, hele de Hubyar Semahı görsel bir şölendir, o nedenle Cemi yürüten Dede sık sık Cem esnasında “Hak için ola seyir için olmaya” diyerek duasına başlar veya duasını bu sözlerle bitirir.
Aleviliğin kentleşmesiyle birlikte artık bırakın semahı toplu ibadetimiz olan Cem’in tamamı seyirlik olmaya başladı. Özellikle artık her telefonun bir video kayır cihazı, canlı yayın aracı haline dönüştüğü günümüzde Cemlerden canlı yayın yapmak moda oldu.
İbadet insanın özeli ve mahremidir.
Ben katıldığım Cemlerde bu durumu sürekli ikaz ederek; “fotoğraf alabilir, sohbeti kaydedebilirsiniz ama Cem esnasında kayıt cihazlarınızı kapatın” diye uyarır ve buna müsaade etmem.
Özellikle de Cem ibadeti kişinin duygu dünyasına hitap etmektedir. Cemlerde o inançsal duyguyu yaşamak isteyenlerin tepelerinde bir kamera bulunması kişinin duygu dünyasını etkilemekte ve o duygu yaşanamamaktadır. Bu söylediklerimi Cem ibadetine inançsal duyguyla gitmeyenler yani “seyirlik” olsun diye gidenler anlayamaz.
Cem İbadeti Alevi TV ve Gazetelerinin program malzemesi değildir.
Kişilerin masumane duygularla yaptıkları canlı yayınlar bir tarafa bir de bunu ‘program’ olsun diye yapan Alevi Tv ve dijital gazeteleri bulunmaktadır.
Bu Tv ve gazeteler Cemlere özel ekiple gelip tripotlar kurup, kameralarla Cemlerden çekim yapıp bir program olarak Tv lerinde yayınlamakta, haber sitelerinde de haber olarak vermektedirler.
Bu Tv ve haber sitelerini çokça uyarmama rağmen bu uygulamalarına da son vermedikleri için bu eleştiriyi de açıkça yapmak durumunda kalıyorum. Aleviliğin önemli günlerini Ocakların farklı süreklerini haberleştirebilirsiniz ama bunun yöntemi Cemlere tripotla kamera kurup insanların o özel anlarında tepelerinde kamerayla dolaşarak, kamera zoomlayarak yapamazsınız, yapmamalısınız.
‘Söz var halk içinde söz var hulk içinde’’ diye bir deyim vardır. Bu deyim sizin ibadet esnasında ibadetiniz – inancınız gereğince yaptığınız, söylediğiniz şeylerin Cemlere seyirlik bakanlar tarafından anlaşılamaz şekilde yorumlanmasına örnek olması açısından önemlidir.
Hubyarlı Sıraç toplumunun Hızır tevhid inancı, saya cemi, düğün cemi gibi sürek farklılıkları olduğu gibi kimi ocaklardaki musahiplik törenini Ceme seyirlik olarak bakanlara nasıl anlatacaksınız, nasıl izah edeceksiniz.
Cemi ve bu ritüellerin sebebini bilmeyenler, anlatsanız da anlayamayacak olanların açık iftira ve hakaretlerine maruz bırakmak sanırım bu yayın organlarını mutlu etmiyordur.
Bizim Sıraçlarda “Sırrı faş etmemek” esastır ve inancın bir parçasıdır. Cemler birbirini tanıyan insanlarla yapılır, bizim için yabancı sadece sünniler için kullanılan bir kavram değildir bizim için yabancı Hubyar Ocağından – Sıraçlardan olmayan herkestir. Cemlerimize yabancı sokmayan bizler şimdi bu kameralar aracılığıyla sırrı faş edip inancın önemli bir gereğini çiğnemiş oluyoruz.
Bu nedenle öncelikle Alevi medyasının Cemleri habermiş gibi vermekten, kamera götürüp çekim yapmaktan vazgeçmesi gerekmektedir. Diğer taraftan da Cemleri yürüten Dede ve Anaların bu kameralara kesinlikle izin vermemesi gerekir. Ayrıca Cem olan Canların da telefonlarıyla çekim yapıp bunu canlı yayınlamalarına da engel olunması gerekmektedir.
Çünkü bizim ibadetimiz seyirlik için değil Hak içindir.
Aşk ile
17 Şubat 2024
Ali KENANOĞLU
