Balıkesir’de DSİ Tarafından Yapılan Barajlar ve Dere Islah Projelerine İlişkin Soru Önergemiz

HDP İstanbul Mv. ve 31 Mart Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Eş Başkan Adayı Ali Kenanoğlu, Balıkesir’de DSİ tarafından inşa edilen barajları ve yürütülmekte olan “dere ıslah projeleri”ni meclis gündemine taşıdı. 

TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesiyle projeleri gündeme taşıyan Kenanoğlu, projelerin bölge ekosistemine ve bölge halkının sağlığına vereceği zararlara dikkat çekti. 

Kenanoğlu, önerge kapsamında, barajların ekosisteme verdiği zararların tespit edilmesi üzerine dünya çapında baraj sayısında azalma olduğuna işaret ederken, aynı zamanda, meskun yerleşim yerlerindeki dere ıslah projelerinin esas amacının yağmur suyu taşkınlığını önlemek olduğunu ancak devam etmekte olan ıslah projeleriyle kirli atıkların denize deşarj edildiğine dikkat çekti. 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

Aşağıda belirtilen soruların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Murat KURUM tarafından anayasanın 98. ve TBMM İçtüzüğü ’nün 96. ve 99.maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

Ali KENANOĞLU

İstanbul Milletvekili

Balıkesir’in Edremit Körfezi’ne dökülen dere ve çaylar üzerinde HES’ler yapılmak istenmiş ve fakat bölge halkının tepkisi üzerine projeler hayata geçirilememiştir. HES’ler engellenmiş olmakla birlikte, HES’lerin yapılması planlanan bölgelerde DSİ tarafından içme suyu amaçlı barajlar yapılması kararı alınmıştır.

Ancak, konuya ilişkin yapılan çalışmalar göstermektedir ki inşa edilmesi düşünülen barajların bölge iklimine, su rejimine ve tarımına karşı olumsuz etkileri olacaktır. Suyun toplanması planlanan alanlarda artacak nemlenmeyle birlikte bitki ve hayvan türleri çeşitliliği olumsuz yönde etkilenecektir. Yanı sıra, suyun tutulması sebebiyle suyun sıcaklığı değişmekle birlikte bu değişim nehrin ekosistemini tahrip edecektir.

Balıkesir halkının içme suyu tedarik etmek amacıyla kullandıkları kaynaklar da maalesef bu değişimden nasibini alacaktır. Su kaynaklarının kimyasal karakterini değiştirecek bu barajlar doğal su kaynaklarını tüketen bölge halkının sağlığında bu yanıyla hasarlara yol açacaktır. Ayrıca, barajlar sinekler için uygun üreme yeri olup sıtma vb. hastalıkların önünün açılmasına sebebiyet vereceklerdir.

DSİ tarafından yapılması planlanan barajların yanı sıra, Körfez Bölgesi’nde Ilıca Deresi, Şahinli Çayı ve Mıhlı Çayı üzerinde “dere ıslah çalışması” adı altında yürütülen faaliyetlerin de bölge ekosistemine zarar verecek nitelikte olduğu görülmektedir. Nitekim, meskun bölgelerde derenin taşıdığı katı maddelerin yığılmasını engelleyecek tedbirler alınamadığından koku ve görüntü kirliliğinin oluşması kaçınılmaz bir hal almaktadır. Dere ıslah projelerinin yapılmasındaki esas amaç yağmur sularının olası taşkınlığının önü alınarak denize ulaştırılmalarını sağlamak iken yerleşim bölgelerindeki atıkların derelere deşarj ediliyor olması kirliliğe yol açmaktadır.

Tüm bunlar ışığında,

• Yapılması planlanan barajların yol açacağı ekolojik tahribatı önlemek adına bakanlığınıza bağlı kurum olan DSİ tarafından ne gibi önlemler alınması düşünülmektedir?
• Dünya çapında, ekosisteme verdikleri zararların tespit edilmesi üzerine, barajlar devre dışı bırakılırken, ülke çapında yeni barajlar yapılmasının planlıyor olması nasıl açıklanmaktadır?
• Dere ıslah projelerinin Balıkesir’in meskun yerleşim alanlarında ortaya çıkardığı çevre kirliliğini engellemek adına ne gibi önlemler geliştirilecektir?
• Körfez Bölgesi’nde bulunan fabrikaların atıklarını derelere bırakmalarının önüne geçmek adına uygulanan bir yaptırım söz konusu mudur?