“Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu”nun 3 Kasım 2022 tarihli toplantısında sunum yapan akademisyenlerin “Günümüz koşullarında tüm maden kazaları önlenebilir!” sözleri üzerine tartışma yaşandı.
Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü’ne bağlı maden ocağında 41 madencinin yaşamını yitirdiği grizu patlamasının “kaza” olduğunu savunan AKP’li (Adalet ve Kalkınma Partisi) vekillere HDP’li (Halkların Demokratik Partisi) vekiller itiraz etti.
HDP adına Meclis Araştırma Komisyonu’nda bulunan İstanbul vekili Ali Kenanoğlu ve İzmir vekili Serpil Kemalbay, raporlara da yansıyan ihmallere dikkat çekerek yaşanan grizu patlamasının bir “cinayet” olduğunu ifade ettiler. AKP’li vekiller ise “Bizim geçmişimizde katliam ve cinayet yoktur” diyerek cevap verdi.
Tartışmaya ilişkin tutanak kayıtları aşağıda yer almaktadır.
T B M M
Tutanak Hizmetleri Başkanlığı
İncelenmemiş Tutanaktır
Komisyon : (10/6598) Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu
Tarih: 3/11/2022 Saat : Stenograf: Kayıt: Maden Uzman Sayfa :
ALİ KENANOĞLU (İstanbul) – Başkanım, teşekkür ederim.
…
“Günümüz koşullarında tüm maden kazaları önlenebilir.” sözü ve bunun rapora yazılması aslında meselenin kader olmadığının, dahası yaşanılanın bir kaza olmadığının, düpedüz bir cinayet olduğunun da altının çizilmesi oldu yani sayın hocalarımız bize bunu burada söylediler. Burada mesele önceliktir. Öncelik ne yani? Önceliği belirleyen iktidarlardır ve iktidarlarının önceliği her zaman insanların değil, işletmelerin hayatı olmuştur.
…
MUHAMMET BALTA (Trabzon) – Evet bilim insanlarımıza, hocalarımıza teşekkür ediyorum.
…
Şimdi, ben de öncelikle altını çizerek söylemek istiyorum: Bir milletvekili olarak üzerime de alındığım bir şey olarak da şunu söylemek isterim, düzeltmek istiyorum Sayın Başkanım, tutanaklara geçmesi için. Bizim geçmişimizde katliam ve cinayet yoktur ve burada tutanaklara bu işi katliam ve cinayet olarak, bilinçli olarak bu ifadeleri kullanmayı doğru bulmuyorum. Bu bir iş kazasıdır, Deniz Yavuzyılmaz Bey’in de söylediği gibi iş kazasıdır. Bizim geçmişimizde cinayet de yok, katliam da yok ve burada öyle bir şeyi reddediyoruz ve kabul etmiyoruz. Sebebi de şu: Türkiye’de ve dünyada elbette iş kazaları olabilir, kaza zaten öngörülmeyen bir olaydır, öngörülmüyor ve bu kazaların da sıfırlanması diye bir şey yoktur.
…
ALİ KENANOĞLU (İstanbul) – Çok teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Ya şöyle bir şey var: Yani “kaza” -siz de ifade ettiniz- yanlışlıkla ve öngörülemez bir şekilde gerçekleşen can ve mal kaybıdır, kaza dediğimiz şey budur. Şimdi, burada bilim insanları açıkladılar ve şu cümleyi aşağı yukarı kurdular ve aslında raporlarında da var: “Günümüz koşullarında tüm maden kazaları önlenebilir.” Rapora yansıtılmış bir görüştü, buraya da sunuldu. Şimdi bu görüşün olduğu ve bütün diğer sunumlardaki bilim insanlarının sundukları görüşleri de ortaya koyduğumuz zaman, buna “Yanlışlıkla ve öngörülemez bir şekilde meydana gelmiş bir olay.” dememizin imkânı yoktur, bunun imkânı yoktur. Bunun adı yani öngörülebilir, önlenebilir olma, ihtimalleri ortalıkta duran ve buna rağmen tedbirleri alınamayan şeyler katliamdır, cinayettir; önlenmemiştir yani bunun sorumluları vardır, bu sorumluların bulunup, ortaya çıkarılıp cezalandırılması gerekir ki bir daha bunlar yaşanmasın.
…
SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Ben hocalarımıza öncelikle çok teşekkür ediyorum. Gerçekten bu kadar çok soruya hiç yorulmadan cevap verdiler.
Şimdi, Muhammet Bey bir şey söyledi, ben konuşmamda “iş cinayetleri” kavramını kullanıyorum çünkü aslına bakarsanız bilimin de bize söylediği şey sonuç olarak, aslında bütün iş cinayetlerinin önlenebildiği. Evet “kaza” diyoruz ama kaza değil aslında çünkü önlenebilir olan şeylerden bahsediyoruz. Şimdi, bazı örnekler de verildi yani bu kaza engellenebilir miydi, Amasra müessesesindeki bu kaza engellenebilir miydi? Yüzde 100 engellenebilirdi. Peki, biz iş cinayetlerine sıfır tolerans gösteren bir ülke miyiz?
…
