Adıyaman’ın Kömür Beldesi’nde 13 Adet Mermer Ocağı Faaliyet Yürütüyor: Belde Doğası ve Beldedeki Alevi Ziyaretgahları Tehdit Altında
Adıyaman merkeze bağlı Kömür Beldesi’nde kurulan ve 9 yıldır faaliyet yürüten 13 mermer ocağı belde doğasında ciddi tahribatlara yol açmış durumda.
Mermer elde etmek amacıyla mermer ocaklarında gerçekleştirilen kontrolsüz patlamalar, belde sınırları içerisinde bulunan dere yataklarını tıkamış ve buna bağlı olarak da Kömür Beldesi sakinlerinin yıllar boyunca içme suyunu tedarik etmek amacıyla faydalandığı su kaynakları kullanılamaz hale gelmiştir. Bununla birlikte ocakların, beldedeki otlak alanlarının sınırları içerisinde kurulmuş olması beldede yürütülen hayvancılık faaliyetini olumsuz yönde etkilemiş, deyim yerindeyse beldedeki hayvancılık faaliyetleri ocakların otlak alanlarını işgal etmesinden ötürü bitme noktasına gelmiştir.
Diğer yandan, su kaynaklarının bulunduğu alan Alevi ziyaretgahı olma niteliği taşımaktadır. Mermer ocaklarının faaliyet yürütmeye başladığı son 9 yıl öncesine kadar düzenli aralıklarla ziyaret edilen bu alan, mermer ocaklarının yol açtığı tahribattan ötürü artık ziyaret edilemez durumdadır.
Konuyu TBMM gündemine taşıyan HDP İstanbul Mv. Ali Kenanoğlu, yakın zamanda Sivas’ın Hafik ilçesine bağlı Beykonağı Köyü’nde yaşananları hatırlatarak “Ahi Sultan Asa Suyu ve Melek Dede Türbesi’ne ev sahipliği Sivas’ın Hafik ilçesine bağlı Beykonağı Köyü’nde de Alevi ziyaretgahlarını da kapsayacak bir alanda, Sivas Valiliği tarafından “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilerek mermer ocağı faaliyetleri yürütülmesi onaylanmıştı.” diyerek “Hem Beykonağı Köyü’nde hem de Kömür Beldesi’nde ortaya çıkan tablo düşünüldüğünde mermer ocağı kurulan alanlarda Alevi ziyaretgahlarının olduğu belirtilmesine mermer ocağı faaliyetleri yürütülmesine hangi gerekçelerle izin verilmiştir?” sorusunu yanıtlaması talebiyle Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a yöneltmiştir.
Bununla birlikte belde sakinlerinin mermer ocaklarının belde doğasında yol açtığı tahribata ilişkin yapmış oldukları fakat yanıtsız bırakılan başvurulara da dikkat çeken Kenanoğlu, yetkililerin sorunu görmezden geldiğini kaydetti.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
Aşağıda belirtilen soruların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Murat KURUM tarafından anayasanın 98. ve TBMM İçtüzüğü ’nün 96. ve 99.maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Ali KENANOĞLU
İstanbul Milletvekili
Adıyaman merkeze bağlı Kömür Beldesi’nde Dünya, Yumumer, Alacakaya, Dimer, Tercih ve Diyar mermer ocakları ve bu ocakların bünyesinde kapatılan sahalarda rödovanslı çalıştırılan ocaklarla birlikte toplam 13 mermer ocağı faaliyet yürütmektedir. Faaliyet yürüten mermer ocaklarının büyük kısmı hayvan otlak alanlarında açılmış olup köydeki hayvancılık faaliyetlerine büyük darbe vurmuştur.
9 yıl önce başlayan mermer ocağı faaliyetleri, aradan geçen 9 yıl boyunca Kömür Beldesi doğasında ciddi tahribatlara yol açmış, beldeyi yaşanamaz hale getirmiştir. Mermer ocaklarında gerçekleştirilen kontrolsüz patlamalar dere yataklarını doldurmuş; buna bağlı olarak da beldede bulunan su kaynakları kirlenmiş, tükenme noktasına gelmiştir. Bölge halkı, 9 yıl öncesine kadar beldedeki doğal su kaynaklarından içme suyu olarak yararlanabiliyorken mermer ocaklarının su kaynaklarında yol açtığı kirlilikten ötürü son yıllarda hazır su tüketmek zorunda kalmıştır. Karşı karşıya olduğumuz tablo, yalnızca içme suyu tedarikiyle sınırlı kalmamış; bölgede yaşayan bütün canlıları etkileyerek bölgedeki biyo çeşitlilikte büyük kayıplara yol açmıştır.
Yaşanan doğa tahribatının ve ortaya çıkan su kıtlığının yanı sıra, beldedeki su kaynaklarının bulunduğu alan Aleviler tarafından ziyaretgah olma özelliği taşımaktadır. 9 yıl öncesine kadar bu alan düzenli olarak Alevilerin ziyaretlerine ve ritüellerine ev sahipliği yaparken, son 9 yıldır mermer ocaklarının su kaynaklarında yarattığı kirlilik ziyaretlerin devam etmesinin önüne geçmiştir.
Belde halkı ve belde belediyesi yetkililerinin konuya ilişkin ilgili kurumlara yapmış olduğu çok sayıda başvuru yanıtsız bırakılmış, sorun görmezden gelinerek çözümü noktasında herhangi bir girişimde bulunulmamıştır.
Tüm bunlar ışığında;
- Belde halkı ve belediyesinin, mermer ocaklarının su kaynaklarını kirletmesi ve tüketmesine ilişkin yapmış olduğu başvurular neden yanıtsız bırakılmıştır?
- Ahi Sultan Asa Suyu ve Melek Dede Türbesi’ne ev sahipliği Sivas’ın Hafik ilçesine bağlı Beykonağı Köyü’nde de Alevi ziyaretgahlarını da kapsayacak bir alanda, Sivas Valiliği tarafından “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilerek mermer ocağı faaliyetleri yürütülmesi onaylanmıştı. Hem Beykonağı Köyü’nde hem de Kömür Beldesi’nde ortaya çıkan tablo düşünüldüğünde mermer ocağı kurulan alanlarda Alevi ziyaretgahlarının olduğu belirtilmesine mermer ocağı faaliyetleri yürütülmesine hangi gerekçelerle izin verilmiştir? Bakanlığınız Alevilerin hassasiyetlerini neden göz ardı etmektedir?
- Rödovans sahalarının denetimi rödovans sahasını kiralayan firmaya bağlı faaliyet yürüten denetçilerin sorumluluğundadır. Kömür Beldesi’nde faaliyet yürüten mermer ocaklarına ilişkin denetçiler tarafından tutulan raporlar Bakanlığınız tarafından kontrol edilmekte midir? Edilmekte ise mermer ocaklarının Kömür Beldesi doğasında yol açtığı tahribatın engellenmesi yönünde bir girişimde bulunmak yerine 9 yıl boyunca neden atıl kalınmıştır?
