İdlib’de intihar ettiği söylenen Roman asker Caner Sarmaşık’ın şüpheli ölümü Meclis gündeminde

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, İdlib’de askerliğini yaptığı sırada 29 Nisan Perşembe akşamı intihar ettiği söylenen Roman asker Caner Sarmaşık’ın şüpheli ölümünü Meclis gündemine taşıdı. Kenanoğlu, Milli Savunma Bakanlığı’na verdiği soru önergesinde “Caner Sarmaşık’ın Roman olduğu için komutanı tarafından ayrımcı söylemlere ve baskılara maruz kaldığı iddiaları araştırılacak mıdır?” diye sordu.

Soru önergesi metni aşağıda yer almaktadır.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

Aşağıda belirtilen soruların Milli Savunma Bakanı Hulusi AKAR tarafından Anayasanın 98. ve TBMM İçtüzüğünün 96. ve 99. maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

Kırklareli’li Er Caner Sarmaşık’ın 30 Nisan’da Suriye İdlib’de intihar ederek hayatına son verdiği haberlerle kamuoyuna duyurulmuştur. Ailesi, oğulları Caner Sarmaşık’ın bölük komutanı tarafından uzun süredir Roman olduğu için aşağılandığı ve psikolojik baskı altında olduğu, komutanının silahı ile kalbinden vurulmasının intihar değil, cinayet olduğunu belirtmektedirler.

Caner Sarmaşık’ın ölümü ile ilgili haber sonrası Türkiye’de yaşayan Roman toplumundan yükselen tepkiler, Sakarya’da da protesto gösterilerine dönüşmüştür.

Sakarya Roman Derneği başkanı Orhan Tangel’in yaptığı açıklamada; olayın intihar değil, cinayet olduğu, Roman asker Sarmaşık’ın görev yaptığı bölük komutanı tarafından sürekli ırkçı mobbinglere maruz kaldığı, okuma yazma bilmediği halde komutanı tarafından kendisine bir metin verilerek ezberletilmeye zorlandığı, Sarmaşık’ın ezberleyememesi üzerine komutanı tarafından “Şopar, siz anca teneke çalıp oynarsınız, bu kadar metni bile ezberleyemiyorsun” denilerek hakaret edildiği, aynı komutan tarafından “şopar şöyle yap, şopar böyle yap” denilerek aşağılandığı, Caner Sarmaşık’ın bu durumu ailesine bildirmesinden sonra, ailesinin Muhtara giderek komutanı arattırdığı, bu aramadan sonra baskıların daha da arttığı, komutanın “Sen aileni niye arıyorsun, bizi şikayet ediyorsun” gibi cümleler kullandığı, “Allah’ın şoparı, geri zekalı” gibi hakaretlere devam edildiği, bu konuşmadan sonra Caner Sarmaşık’ın tekrar ailesini aradığı, komutanın kendisine Roman olduğu için ırkçı tacizlere devam ederek “Seni bak ne yapacağım, seni gerekirse burada öldüreceğim, burada gömeceğim ve ailene de bu onuru, şehitliği yaşatmayacağım’ şeklinde konuştuğu, Caner Sarmaşık’ın intihar etti denilen silahın kendi silahı olmadığı, bölük komutanının küçük silahı ile vurularak intihar etti süsü verildiği, küçük silahla intihar eden kişinin silahı kalbine değil, kafasına tutması gerektiği, bu durumun araştırılmasını ve olayın takipçisi olacaklarını belirtmiştir.

Kışladaki şüpheli asker ölümlerine bir yenisi daha eklenmiştir. Kamuoyuna yansıyan haberlere göre Türkiye’de son bir yıl içerisinde en az 10 askerin şüpheli şekilde hayatını kaybettiği bilinmektedir. Hayatını şüpheli şekilde kaybeden asker ölümlerinin nedenleri genelde intihar ya da eğitim zayiatı olarak açıklanırken, asıl sebeplerin ayrımcılık, şovenizm, ırkçılık temelli olduğu, hayatını kaybeden askerlerin kimliği veya inancı ile bağlantısının yadsınmayacağı bütün çıplaklığı ile ortadadır.

Çeşitli nedenlerle, askerlik yaparken intihar edenlerin veya intihar ettiği iddia edilen askerlerin ölümlerine ilişkin kamuoyu doğru bilgilerle aydınlatılmadığı gibi bu şüpheli ölümler hakkında etkin soruşturma yürütülmediği de yaşanan vakaların son bulmamasında gözlemlenebilmektedir.

Bu bağlamda;

1- Roman camiasına mensup asker Caner Sarmaşık’ın ölümü ile ilgili soruşturma başlatılmış mıdır?

2- Roman camiasına mensup asker Caner Sarmaşık’ın intihar ettiği iddiası kanıtlanmış mıdır?

3- Caner Sarmaşık’ın arkadaşları ve komutanlarından bu ölümle ilgili ifade alınmış mıdır?

3- Caner Sarmaşık’ın Roman olduğu için komutanı tarafından ayrımcı söylemlere ve baskılara maruz kaldığı iddiaları araştırılacak mıdır?

4- 2002-2021 yılları arasında intihar ettiği iddia edilen asker sayısı kaçtır? Yıllara göre dağılımı ve ölen askerlerin memleket kayıtları neresidir?

5- Asker intiharlarının nedenleri hakkında Bakanlığınızca yapılmış bir araştırma mevcut mudur?

6- İntihar ettiği iddia edilen, ancak soruşturma sonucu kasten öldürüldüğü anlaşılan asker sayısı kaçtır?

7- İntihar eden askerlerin ailesine şehitlik maaşı ödenmekte midir?