Çalışanları Salgından Korumak İçin Zorunlu Alanlar Dışında Üretim Durmalıdır
HDP İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, salgın yayılmadan ve çalışanların hayatı daha fazla tehlikeye atılmadan bir an önce zorunlu üretim dışındaki tüm alanlarda üretimin durması yönünde karar alınması için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt SELÇUK’u göreve çağırdı.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanına gönderilen yazı metni aşağıdadır.
Sayın Zehra Zümrüt SELÇUK
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı
Sayın Bakan,
İstanbul İşçi Sağlığı ve Güvenliği (İSİG) Meclisi tarafından, Türkiye’de ilk Koronavirüs vakasının açıklandığı 11 Mart ile 10 Nisan arasındaki dönemde 52 işçinin Koronavirüs nedeniyle hayatını kaybettiğini açıklanmıştır.
İSİG Meclisinin yayımladığı rapora göre, 11 Mart-10 Nisan tarihleri arasında en az 159 işyerinde 855 çalışanın testlerinin pozitif çıktığı belirtilmektedir.
Bu salgın neredeyse iktidar ve patronlar tarafından “fırsat” olarak görülmektedir. Söz konusu raporun tespitlerine göre, salgının ilk ayında 81 işyerinde işten çıkarmaların tespit edildiği, işten çıkarmaların daha çok konaklama ve inşaat işkolunda yoğunlaştığı, tekstil, liman ve AVM işletmelerinde de yoğun şekilde işten çıkarmaların yaşandığı ifade edilmektedir.
İşyerlerinde salgın nedeniyle alınmayan önlemlere itiraz eden ya da ücretli izin talebinde bulunan işçiler ile 6 aydan az çalışması bulunan işçiler hiçbir hakkı verilmeden işten çıkarılmaktadır.
Bu süreçte, iş akdi fesih edilmese dahi, üretimin/hizmetin durmasından kaynaklı fiili olarak işsiz kalan işçilerin sayısı da dikkat çekicidir. Binlerce restoran ve turizm işçisini fiili olarak işsiz bırakan bu durum, geçici ve güvencesiz çalışmanın olduğu bütün sektör ve alanları etkilemiştir.
Özellikle kayıt dışı istihdamın ana kitlesi olan kadın, çocuk ve göçmen işçiler bu süreçte işsiz ve gelirsiz kalmıştır. Tespitlere göre 251 işyerinde işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmadığı ve işçilerin salgına yakalanmaya açık halde çalışmaya zorlandığı rapor edilmektedir.
Başta Arçelik, Tekfen, Posco Assan, Koton gibi büyük işyerlerinde vaka görülmesine rağmen üretimin sürdürüldüğü belirtilmektedir. 107 işyerinde ise üretime tedbir amaçlı ara verildiği, bu işyerlerinin pek çoğunda işçileri ücretli idari izne çıkarmak yerine ücretsiz izin dayatmasında bulunulduğu, bazı işyerlerinde işçilere zorla yıllık izinlerinin kullandırıldığı, izni olmayanların ise gelecek yıllara ait izinlerinin kullanması istenildiği not edilmiştir.
İktidar bir yandan herkese ‘Evde kal’, ‘sosyal mesafe’, ‘kendi OHAL’ini ilan etme’ gibi çağrılarda bulunurken, işçi sınıfına ‘şantiyede ol’, ‘fabrikada ol’, ‘markette ol’, ‘tersanede ol’ demektedir.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan ‘Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi’ ve diğer kısıtlamalarda işçi sınıfı lehine kararlar alınmadığı herkes tarafından dile getirilmektedir.
İşyerinde alınmayan önlemleri deşifre eden sendikacılar gözaltına alınırken, bu gibi uygulamaların üretimin her koşulda devam ettirileceği bir politikayı net bir biçimde ortaya koymaktadır. Salgın dönemi, hem üretim ilişkilerinde hem siyasi karar alma süreçlerinde mevcut sınıfsal ayrımı keskinleştirmiş ve görünür kılmıştır.
Kamuoyuna açıklanan raporda, bir ay içerisinde Covid-19 nedeniyle hayatını kaybeden 52 işçinin yaş ortalamasının 51 olduğu, bu durumun da genç yaşlarda kronik hastalıkların başladığı ve emeklilik yaşının 50’li yaşlara çekilmesi gerektiğinin kanıtı olduğu ifade edilmektedir.
Salgının ilk ayında 30 işyerinde işçi eylemleri ya da üretimi durdurma girişimleri olmuş, bu eylemlerin sonucunda bazı işyerlerinde patronlar geri adım atarak üretime ara verme kararı almışlardır.
İşçilere sefalet ile yaşamları arasında seçim yapmaları istenilen bir süreç yaşanmaktadır.
Dolayısıyla, salgın yayılmadan ve çalışanların hayatı daha fazla tehlikeye atılmadan bir an önce Bakanlığınız nezdinde zorunlu üretim dışındaki tüm üretimlerin durdurulması kararı alınması için adım atılmalıdır. 20/04/2020
Ali KENANOĞLU
İstanbul Milletvekili
