HUBYAR’IN ADI HUBYAR, KUL HİMMET’İN ADI KUL HİMMET, DERSİM’İN ADI DA DERSİM’DİR!
HDP İstanbul Mv. Ali Kenanoğlu, TBMM genel kurulda yaptığı konuşmada gündemde olan isim değişikliği tartışmasına değindi.
Dersim Belediyesi’nin yeniden gündeme getirdiği konuya ilişkin Kenanoğlu “halkın talebi varsa o halkın talebi, onlar açısından manevi değeri dikkate alınmak zorundadır. Bu işler böyle Ankara’da oturarak karar verildiği için bu hâle gelmiştir” dedi.
“Zamanımın kalan kısmında polemiğe çok girmeden bu Dersim üzerindeki tartışma konusunda kendi köyümden örnek anlatmak isterim. Bu değişikliklerle 12.211 yerleşim yerinin ismi değiştiriliyor ve yaklaşık Türkiye genelinde yüzde 35’e tekabül ediyor ve 1940’tan itibaren başlıyor. Şimdi, benim köyüm Tokat Almus Hubyar köyü. 1940’larda ismi Uzunbelen olarak değiştiriliyor. Gerekçe belli, işte Ermenice isimler, Rumca isimler ya da onlara ait özgün birtakım yer isimleri, Kürtçe isimler değiştiriliyor ve bu gerekçeyle benim köyümün ismi de değiştiriliyor. Bizimkiler isyan ediyor, diyorlar ki: Yapmayın, etmeyin, eylemeyin. Hubyar, Hubyar Sultan’dan gelen bir Türkmen atasının ismidir ve Alevi inanç önderidir. Yani bu ismi değiştirerek siz nereye varmak istiyorsunuz? Kimse dinlemiyor ve bu ta ki 1980 sonrasında devletin Alevilik politikası, Türk-İslamcı sentez üzerine oturtulmaya çalışıldıktan sonra kabul ediliyor ve biz değiştirilen ismimizi ancak ondan sonra geri alabiliyoruz ve şu anda tekrar Hubyar köyü olarak kayıtlara geçiyor ve bu şekilde biliniyor.
Aynı şekilde yine Tokat Almus’ta Kul Himmet var. Kul Himmet de yine Alevilerin 7 ulu ozanından birisidir ve kendisi bir Türkmen’dir, tarihî kayıtlarda da böle geçer. Kul Himmet kasabasındakiler de belediyede karar alıyorlar isminin değiştirilmesi konusunda, valiliğe de müracaat ediyorlar. Tıpkı bugün Dersim’deki belediyenin almış olduğu karar gibi isminin değiştirilmesi üzerinden bir talepte bulunuyorlar ve Kul Himmet ismi kabul edilmiyor. Yani bu bir Türkmen’dir, hani, başka türlü bir gerekçe uydurabilirsiniz ama buna bulabileceğimiz gerekçe herhâlde olsa olsa sadece Alevi ulu ozanlarından birisinin ismi olmasından kaynakladır.
Kul Himmet kasabası Kul Himmet’in mekânıdır, makamıdır ve ziyaretgâhıdır ancak kasabanın isminin kendisiyle hiçbir alakası yoktur; eski ismi Varzıl’dır, şimdi Görümlü olarak geçiyor. Oranın da talebi, isimlerinin değiştirilmesine yönelik.
Bu isim değiştirilmesi öyle sizin ele aldığınız gibi değildir, halkın talebi varsa o halkın talebi, onlar açısından manevi değeri dikkate alınmak zorundadır. Bu işler böyle Ankara’da oturarak karar verildiği için bu hâle gelmiştir, siz bir Türkmen atasının ismini bile değiştirmişsinizdir o yüzden. Karşı karşıya kaldığımız durum budur.
Dersim halkının da talebi, Dersim’in kendileri için önemi nedeniyle, onlar açısından ifade ettiği gerçekler nedeniyle Dersim olarak yeniden değiştirilmesidir. Belediye kararıyla değiştirilmiyor, belediye bu kararı alıyor, daha sonra bunu talep ediyor ve bu talebin yerine getirilmesini de biz buradan o insanlarla birlikte onların talebi olarak haykırıyoruz”