Tokat’ın işsizlik ve göç sorununa ilişkin konuşan Kenanoğlu: Tokat’ın önemli geçim kaynakları birer birer bitirildi!
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, Tokat’ta işsizliğe bağlı yaşanan sorunların yarattığı mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla verilen araştırma önergesi üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda konuştu. 41.746 kişi ile Tokat’ın sayısal olarak en çok göç veren il olduğunu söyleyen Kenanoğlu, Tokat’ın önemli geçim kaynaklarının bitirildiğini söyledi. Tokat Sigara Fabrikası’nın kapatılma ve Turhal Şeker Fabrikası’nın özelleştirme süreçlerini hatırlatan Kenanoğlu, 90’lı yıllardaki güvenlik gerekçeleri nedeniyle de mera hayvancılığının bitirildiğini ifade etti.
Konuşma videosu ve tutanak metni aşağıda yer almaktadır.
Dönem: 27 Yasama Yılı: 6 Tarih: 22.12.2022 Birleşim: 43 Ham Tutanak Sayfası: 132
Konuşmacı: ALİ KENANOĞLU Seçim Çevresi: İSTANBUL
HDP GRUBU ADINA ALİ KENANOĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Tokat’ın sorunları ve Tokat’taki işsizlik oranları üzerine, araştırma önergesi üzerine söz aldım.
Memleketim Tokat, çok sık da ziyaret ettiğim, gittiğim, sevdiğim, doğduğumuz topraklar. Tabii, doğduğumuz topraklarda doyamadık ve biz de oraları terk edip göç etmek zorunda kaldık, bu kişilerden birisiyim ben de.
2019-2020 yılları arası verilere göre, TÜİK rakamlarına göre Tokat sayısal anlamda en çok göç veren il, 41.746 kişi başka illere benim gibi göç etmek zorunda kalmış ama nüfus bazında değerlendirdiğiniz zaman Gümüşhane ve Bayburt’tan sonra 3’üncü sırada yer alıyor Tokat’ın göç nüfusu.
Peki, insanlar niye doğdukları yerlerden göç ederler? Yani Tokat özelinde bunu konuşuyoruz, bütün iller açısından bu geçerli. Tabii ki doyamadıkları için yani geçinme imkânları, orada yaşama imkânları, barınma imkânları kalmadıkları için göç etmek zorunda kalıyorlar.
Şimdi, Tokat’ın önemli geçim kaynaklarına geçmişten günümüze kadar baktığınız zaman bir sigara fabrikası vardı, şeker fabrikası, meyve suyu fabrikaları ve hayvancılık, kırsaldaki hayvancılık esasında Tokatlıları Tokat’ta tutan, Tokatlıların Tokat’ta yaşamasını sağlayan sektörel alanlar bunlardı. Sigara fabrikası kapatıldı, kalmadı artık, öyle bir fabrika yok, şeker fabrikası özelleştirildi. Şimdi, hayvancılığa, kırsaldaki hayvancılığa baktığınız zaman bizim köyümüz, Tokat’taki köyümüz 90’larda boşaldı. Niye boşaldı? Denildi ki: “Buralarda güvenlik gerekçesiyle yayla yasağı koyacağız.” ve 90’larda yayla yasağından kaynaklı olarak köylerde yaylacılık yasaklandığı için insanlar hayvancılık yapamadılar, o dağ köylerinin hepsini terk etmek zorunda kaldılar ve bu sebepten dolayı da bizim köylerimizin hepsi boşaldı. Şimdi köylere gidin, bakın ve görün; şunu görürsünüz: Sadece yaşlı insanlar var; emekli olmuş, emekli olduktan sonra emekli maaşıyla büyükşehirde geçinemediği için köylerine göç etmek zorunda kalmış -o da işte, yazın belli bir süreyi orada geçirmek durumunda kalan, o da çoğunlukla büyükşehirlerde geçinemediği için- insanlardan oluşuyor ve artık köylerde genç nüfus bulmak mümkün değil. Tokat’taki işsizlik verilerine baktığınız zaman yüzde 41 de genç nüfusa tekabül ediyor zaten.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Tamamlayın sözlerinizi.
ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Bitiriyorum Sayın Başkanım.
Dolayısıyla değerli arkadaşlar, Tokat’la ilgili çeşitli sorunlar yaşadığımız zaman burada Tokat vekillerimize -CHP’li olsun, AK PARTİ’li olsun- iletiyoruz sorunların çözülmesi konusunda; bize gelen doğrudan sorunlar oluyor çünkü o bölgede yaşamaya devam ediyoruz. Fakat şunu söyleyeyim: Bu konuda, özellikle yol konusunda çözülmemiş sorunlar var. Ben sayın vekillerimize ilettim, buradan bir kez daha iletiyorum: Zile’nin Karacaören dâhil olmak üzere 7 tane köyünün yolları hâlen daha yapılmamış durumda. Bunları ısrarla, defalarca ifade etmemize rağmen bir türlü o engel aşılamadı. Bu vesileyle bu sorunu da tekraren dile getirmiş olayım.
Değerli arkadaşlar, biz tabii, insanların doğdukları yerlerde doymalarını ve memleketlerini boşaltmadan oralarda yaşamalarını önemseriz ve buradan kaynaklı olarak da Tokat’taki bu sorunun araştırılması gerekiyor. Bu anlamıyla önergeyi destekliyoruz. (HDP sıralarından alkışlar)
