Kenanoğlu: Türkiye’nin enerji politikasını değiştirmesi ve “üretim, iletim ve dağıtım” hizmetlerinin kamu aracılığıyla yapılması gerekiyor

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılık sorunu üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda konuştu. İktidarın “Türkiye’nin elektrik arz sorunu var” iddiasının doğru olmadığını ve bunun bir algı oluşturma çabası olduğunu belirten Kenanoğlu, Türkiye’nin enerji politikasının tümüyle değiştirilerek “üretim, iletim ve dağıtım hizmetlerinin kamu aracılığıyla yapılması gerektiğini ifade etti.

Konuşma tutanak metni ve videosu aşağıda yer almaktadır.

Dönem: 27 Yasama Yılı: 5 Tarih: 5.03.2022 Birleşim: 63 Ham Tutanak Sayfası: 66

Konuşmacı: ALİ KENANOĞLU Seçim Çevresi: İSTANBUL

HDP GRUBU ADINA ALİ KENANOĞLU (İstanbul) – Sayın Başkan, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Bir defa Türkiye’nin şu an açısından yani önümüzdeki süreç açısından elektrik arz sorunu yok yani bunu bilelim. Özellikle nükleer santrali savunurken buna dayanarak söyleniyor ya da böyle bir ihtiyaç varmış gibi anlatılıyor, şu anda arz fazlası var ve şu anda Türkiye’de elektriğin yaklaşık yüzde 39-40 civarı yenilenebilir enerji kaynaklarından.

SALİH CORA (Trabzon) – Yüzde 47’si.

ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Gittikçe yükseliyor tabii, o ayrı bir konu.

60 ve 70’e yakını da fosil yakıtlardan -60 ya da 50’ye doğru inen bir kısmı var yani azalan gittikçe- oluşuyor. Şimdi, tabii, en başta şunu söyleyelim yani dışa bağımlılık meselesini konuşuyoruz, araştırma komisyonu önergesi bununla ilgili, en başta onu ifade edeyim. Akkuyu Nükleer Santrali yerli bir enerji kaynağı değildir yani buradan da savunuluyor biraz bu konu -gündemi daha çok konuşacağız bugün- ancak tümüyle Rusya’ya ait bir elektrik üretim kaynağıdır, nükleer güç santralidir, yirmi yıl boyunca Rusya’nındır, biz sadece buradan elektrik satın alacağız, yirmi yıl sonra da yüzde 51’i yine Ruslarda kalmak koşuluyla bizim ülkemizde faaliyetini sürdürecek. O anlamıyla hani şu anda değil de faaliyete geçtikten sonra, bu, yerli üretim listesine sokulursa yanlış yapılmış olur.

Şimdi, değerli arkadaşlar, öncelikle, Türkiye’nin enerji politikasını değiştirmesi gerekiyor yani bu bakış açısıyla dışa bağımlılık azaltılamaz. Öncelikle, bir kere, bütünüyle kamu aracılığıyla yürütülmesi gerekir. Yani “üretim, iletim ve dağıtım” dediğimiz üç aşamalı meselenin tümüyle kamu aracılığıyla yapılması lazım. Şu anda durum ne? Şu anda, işte, kimisini kendimiz üretiyoruz, kimisini dışarıdan alıyoruz; iletim ve dağıtım tümüyle özelleştirilmiş durumda, şirketlere ait. İşte -yine çok konuşuluyor- yine Isparta’da yaşanan elektrik kesintileri konuşuluyor. Bunlar elektrik olmadığı için falan değil yani bu dağıtım şirketleri, bu iletim şirketleri birbiriyle bağlantılı zaten, bunlar farklı falan da değil yani aynı şirketin yan kurulumu falan. Bunlar, üzerine düşen görevleri yerine getirmediği için bunlar düzeltilemiyor. Yani Isparta’da elektrik kesiliyor, üç gün sonra hâlâ kesiliyor. Ya, üç gün sonra o hatlar değiştirilmedi ki, o trafo yenilenmedi ki yani hava koşulları değişirse bir hafta sonra yine kesilebilir. Dolayısıyla, şirketler bütün bunlarda üzerine düşen görevleri yapmıyorlar çünkü onlar kârına bakıyorlar; “Kısa sürede nasıl kâr ederim -sözleşme zamanları da yaklaştı zaten, bunun için- en kısa sürede en çok kârı nasıl yaparım?” diye yatırım da yapmıyorlar.

Şimdi, dolayısıyla, biz, bir kere, elektrik üretimini, enerji üretimini yerinde ve yerelinde yapmaya çalışmamız gerekir; bunun önünü açmamız gerekiyor ve arkadaşlar, burada en önemli argüman da şu: Sonuçta, toplu düzeyde…

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Başkanım, bitiriyorum.

BAŞKAN – Buyurun.

ALİ KENANOĞLU (Devamla) – Yani bunları bir bütün olarak belirli bölgelere yığınlaşmış, depo edilen noktalarda yaptığınız zaman, RES de yapsanız, GES de yapsanız doğaya zarar veren noktaları var. Ancak tümüyle bunların yerelde üretilmesi gerekiyor yani fabrikaların bacalarında, okulların çatılarında -efendime söyleyeyim- hanelerin çatılarında gibi, bütün hanelerin, bütün yapıların, bütün alanların kendi elektriğini üretebilecek sisteme sahip olması gerekiyor ki dünyada bunun örnekleri var, bu alana da yöneliniyor.

Şimdi, bunun için ne yapmak gerekiyor? İşte, bunun için, örneğin, kooperatifleşmenin, bu konudaki kooperatiflerin önünün açılması gerekiyor ve insanların kendi çatılarında elektrik üretmesinin önündeki bürokratik engellerin ortadan kaldırılması gerekiyor, Akkuyu Nükleer Güç Santraline yapılacak yatırımın buralara yatırılması ve teşviklerin yapılması gerekiyor ki bu sorun çözülsün.

Teşekkür ediyorum. (HDP sıralarından alkışlar)