Kenanoğlu’ndan Isparta’daki elektrik kesintisinin sebeplerinin ortaya çıkarılması ve mağduriyetlerin giderilmesi için araştırma önergesi

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, Isparta’da 70 saati geçen elektrik kesintisinin sebeplerinin ortaya çıkarılması, sorumluların hesap vermesi ve vatandaşın yaşadığı mağduriyetlerin giderilmesi için araştırma önergesi verdi. Elektrik dağıtımında 2009 yılı sonrasında yaşanan özelleştirme sürecine dikkat çeken Kenanoğlu, benzer sorunları yaşanmaması için sermayenin kar hırsına bırakılan elektrik dağıtımının acilen kamulaştırılması gerektiğini ifade ediyor.

Araştırma önergesi metni aşağıda yer almaktadır.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Isparta’da 3 Şubat tarihinde başlayan yoğun kar yağışı nedeniyle 4 güne yakın elektrik kesintisi yaşanmıştır. Isparta ilinin tamamı karanlığa ve soğuğa mahkûm edilmiştir. Günlerce süren elektrik kesintisine gerekçe olarak yoğun kar yağışı ve buzlanma nedeniyle elektrik tellerinin kopması ve elektrik direklerinin yıkılması gösterilmiştir. Oysa asıl mesele özelleştirme sonrası elektrik dağıtım şirketlerinin yapması gereken yatırımları yapıp yapmadığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının ise yandaşları koruma güdüsüyle dağıtım şirketlerini denetleyip denetlemediği sorularına verilecek cevaplarda aranmalıdır. Ocak ayı içerisinde sanayi bölgelerine yaşatılan doğalgaz kısıtı ve beraberinde yaşanan elektrik kesintilerinin gerçek sebepleri araştırılmadığı gibi yaşanan mağduriyetlerin giderilmediği bilinmektedir. Tüm bu yaşananlar Türkiye’de bir enerji krizi olduğunu ve yönetememe sorunu yaşadığımızı göstermektedir. Bu nedenle özellikle Isparta ilinde yaşanan elektrik kesintilerinin gerçek sebebinin araştırılması, özelleştirme sonrası dağıtım şirketlerinin yapması gereken yatırımları yapıp yapmadığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının ise denetim görevini yerine getirip getirmediği, bu kesintiler nedeniyle bir vatandaşımızın donarak yaşamını yitirmesi de dâhil, bütün il nüfusunun yaşadığı mağduriyetin boyutunun ortaya çıkarılması, yaşanan bu mağduriyetlerin nasıl giderileceği ile buna benzer krizlerin bir daha yaşanmaması için alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98. TBMM İç Tüzüğünün 104. ve 105. maddeleri gereğince Meclis araştırma sürecinin başlatılması gereğini arz ve teklif ederim. 15/02/2022

GEREKÇE

Türkiye’nin elektrik dağıtımı işi 2009 yılından itibaren özelleştirme programına alınarak 21 özel şirkete devredilmiştir. Özelleştirilmelere gerekçe olarak elektriğin daha kaliteli ve ucuz şekilde vatandaşa iletileceği söylenmiştir. Ancak, aradan geçen 10 yılı aşkın sürede yaşananlar bu işin aslının öyle olmadığı, elektrik dağıtım şirketlerine zenginlik, vatandaşa ise yoksulluk getirdiği gerçeği bütün çıplaklığı ile açığa çıkmıştır. Nihayetinde yılbaşından itibaren elektriğe % 52 ve % 127 aralığında zam yapılması ile elektrik faturalarının ev kiraları ile yarışır duruma gelmesi, Ağustos 2021 tarihlerinde Türkiye’nin en az 23 ilinde elektrik kesintileri yaşanması ve son olarak Isparta’nın 4 güne yakın elektriksiz kalması bunun en bariz göstergeleridir.

Gelinen bu noktada, Isparta ili 3 Şubat 2022 tarihinden itibaren neredeyse 4 gün elektriksiz kalmıştır. Yüzbinlerce insan, karanlığa ve soğuğa mahkûm edilmiştir. Elektrik kesintisine gerekçe olarak yoğun kar yağışı ve buzlanma nedeniyle elektrik tellerinin kopması ve elektrik direklerinin yıkılması gösterilmiştir. Oysa asıl mesele bir yandan yandaşları koruma güdüsüyle denetimsizlik diğer yandan bir yönetememe sorununa işarettir.

Isparta’nın AKP’li Belediye Başkanı Şükrü Başdeğirmen’in “İki gün sıkıntı sonrasında yıl boyu rahatlık olacak” diyerek, elektrik kesintisi ile kuraklık arasında anlaşılmaz bağ kurması devekuşu misalini bile aratmıştır. Cengiz-Limak-Kalyon ortaklığının sahibi olduğu Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. ise ‘sabırları için’ Ispartalılara teşekkür ederken, sorumluluktan kaçma yolunu seçmiştir.

Kamu eliyle üretilen ve EÜAŞ tarafından dağıtım şirketlerine 32 kuruşa satılan elektriğe Ispartalılar ve tüm Türkiye’nin 137 ile 206 kuruş ödemesi üstüne üstelik günlerce elektriksiz kalması özelleştirmenin sonuçlarından biridir. Türkiye’nin birçok yerinde elektrik fiyatlarının protesto edilmesi AKP iktidarının yanlış enerji politikalarına karşı yükselen halkın çığlığıdır.

Anlaşılan o ki; denetimsizlik, öngörüsüzlük ve kar hırsı bu tür kesintilerin daha çok yaşanmasını kaçınılmaz kılacaktır. İktidarın enerji politikası tam bir fiyaskodur. Elektrik dağıtımının özelleştirilmesi kalite veya ucuzluk getirmemiş, pahalılık ve kesintiler getirmiştir. Bu nedenle her zaman savunduğumuz gibi zamların ve kesintilerin önüne geçilmesi için enerji sektörü mutlaka ve acilen kamulaştırılmalıdır.

Isparta bölgesinde yaşanabilecek ağır kış koşulları biliniyorken, Isparta’nın elektrik dağıtımından 2013 yılından itibaren sorumlu olan Cengiz-Limak-Kalyon ortaklığının sahibi olduğu Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin, yapması gereken bakım ve onarım faaliyetlerini yerine getirip getirmediği, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yapması gereken denetimleri yapıp yapmadığı cevaplanmaya muhtaç meşru sorulardır. Bununla birlikte elektrik kesintisi nedeniyle Ispartalıların yaşadığı mağduriyetin maliyetinin Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. tarafından üstlenilip üstlenilmeyeceği, Isparta’nın Yalvaç ilçesinde yaşamını yitiren Ramazan Nazlı’nın elektrik kesintisi nedeniyle donarak öldüğü iddialarının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.

Bütün bunlara göre; özellikle Isparta ilinde yaşanan elektrik kesintilerinin gerçek sebebinin araştırılması, özelleştirme sonrası dağıtım şirketlerinin yapması gereken yatırımları yapıp yapmadığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının ise denetim görevini yerine getirip getirmediği, bu kesintiler nedeniyle bir vatandaşımızın donarak yaşamını yitirmesi de dâhil, bütün il nüfusunun yaşadığı mağduriyetin boyutunun ortaya çıkarılması, yaşanan bu mağduriyetlerin nasıl giderileceği ile buna benzer krizlerin bir daha yaşanmaması için alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir araştırma komisyonunun kurulmasını çok önemli ve gerekli görmekteyim.

Kenanoğlu, Isparta’da 70 saati geçen elektrik kesintisi ile vatandaşların karanlığa ve soğuğa mahkum edilmesini Meclis gündemine taşıdı