İstanbul’ da bulunan Hubyar Camii ve Hubyar Mahallesi
İstanbul Eminönün’ de büyük postahane arkasında Hubyar (Hobyar) isminde bir cami bulunmaktadır.
(Hubyar – Hobyar Arapça yazımda aynı anlamda kullanılmakta olup çeviri esnasında Hobyar veya Hubyar olarak her iki şekilde de çeviri yapılmaktadır. )
Hubyar Ocağının piri olan Hubyar’ın İstanbul’a geldiği ve Sultan Murat ‘ tan ferman aldığı söylencelerde anlatılmaktadır. Bu söylenceler ışığında bu caminin Hubyar Ocağının piri Hubyar Sultan tarafından veya onun adına yaptırıldığı da burada Hubyar İsimli bir caminin varlığının bilinmeye başlamasıyla birlikte söylenir olmuştur.
1927 Yılında Hubyar Köyünü ziyaret eden Ruşen Zeki burada edindiği izlenimlerini 1931 yılında Sivas ‘ da yayınlanan Adım dergisine yazmıştır. Ruşen ZEKİ 1927 yılındaki Hubyar köyündeki görüştüğü kişilere İstanbul’daki Hubyar Mahallesini sormuş ; aldığı cevap günümüze kadar gelen rivayetlerdir. Böyle bir mahallenin varlığı ne o zaman ne de daha sonraları net olarak bilinmiyormuş. İstanbul’a yerleşimle birlikte bugün Hobyar Caminin olduğu olduğu bölgedeki mahalle ile Caminin yeri bilinmeye başlanmış.
Tabi, bazı uyanık geçinen ve Hubyar adının geçtiği her şeyi ve her yeri mülkiyetlerine almaya çalışan bazı kimseler de buraların Hubyar’ a ait olduğunu varsayarak ispatlama yoluna gitmiş buralardaki bazı vakıf mallarını kendi mülkiyetlerine almaya çalışmışlar.
İstanbul’ da bulunan Hubyar Mahallesi ve camisinin bulunması diğer taraftan Hubyarlıları ve Hubyar üzerine çalışma yapanları heyecanlandırmıştır. Bu caminin ve mahallenin varlığı onlara göre Hubyar’ ın İstanbula gelişinin bir ispatı olmuştur. Ancak bizim yaptığımız çalışmalar neticesinde bu mahallenin ve caminin bizim Hubyar’ ımızla bir alakası olmadığı görülmüştür.
İstanbul’ daki cami Hoca Hubyar isimli bir şahıs tarafından 1477 yılında yaptırılmıştır.
Bu Mescit 1477 yılında tasdik edilen vakfiyesinde Hoca Hubyar’ ın toplam 2300 akçelik gelirini bu mescitle Cerrahpaşa daki ikinci mescide bıraktığı görülür.
Bu Mescitle ilgili olarak şu evrak da camide bulunmaktadır.
” Hubyar Mescidi
Mescit, Hoca Hubyar Bey tarafından yaptırılmıştır. Ana kapısı üzerindeki tarih şudur; Sahib-i haze’l-Minber-i Hace Hubyaru’l –Mir
Takabbellallah –ı minhü’l-ale ‘lkebir Ellezi ya’ lem –u ma fi’z zamir Kad vakaa’t tarih-i min Şehr-i Ramazan fi seman miete ma’a seb’in ve seman
878 (Miladi Ocak 1474)
Barekallah-i fi cemaatihi ebeda vedduai lisahibihi.
Hubyar beyin kabri bilinmemektedir. Davutpaşa civarında bir mescidi daha vardır.
Mescidin minberini eski sadrazam Çorlulu Ali Paşa koydurmuştur. Bitişiğinde Hazine-i Amiri katibi Bosnalı Mustafa Efendi okul yaptırmıştır. Mahallesi vardır. Hoca Paşa civarı.
Eminönü Yeni postane binasının arkasında ve Aşir Efendi Caddesi üstündeki bu mescit, Postane yapılırken yenilenmiştir. Mahalle halen Hobyar adı ile devam etmektedir. “
Buradaki belgeden anlaşılan o ki Hubyar – Hobyar camisinin Hoca Hubyar Paşa isimli zengin bir zat tarafından yaptırılmıştır.
Hubyar Ocağının piri olan Hubyar Sultan’ın 16. Yy da yaşadığı belgelerle sabittir.
Ali Kenanoğlu
18.09.2016
Not: Lütfen yazıyı kaynak göstrerek kullanalım
