Kenanoğlu’ndan Enerji Bakanlığı’na: Elektrik şirketleri %15’lik zammı vatandaşa %30-40 olarak mı yansıttı?
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, 1 Temmuz 2021 tarihinde elektrik faturalarına yapılan %15 zam sonrasında gündeme gelen iddiaları Meclis gündemine taşıdı. Kenanoğlu, elektrik dağıtım şirketlerinin ilgili bakanlığa ve bankalara ödediği payı vatandaşa yansıtması sebebiyle %15’lik zammın faturalara %30-40 olarak yansıtıldığı iddialarını Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’na sordu. Kenanoğlu, Temmuz ayında yapılan zam sonrasında faturalarda indirime gidilmesi için Meclis Başkanlığı’na araştırma önergesi ve kanun telifi vermişti.
Soru önergesi metni aşağıda yer almaktadır.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıda belirtilen soruların Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih DÖNMEZ tarafından Anayasanın 98. ve TBMM İçtüzüğünün 96. ve 99. maddeleri uyarınca yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
1 Temmuz 2021 tarihinde elektriğe %15 zam yapan dağıtım şirketlerinin, Sanayi Bakanlığı ve Bankalara ödemeleri gereken payları da abonelerin faturalarına yansıttığına yönelik kamuoyuna yansıyan çok ciddi iddialar vardır. Elektriğe yüzde 15 zam yapıldığı söylenmesine rağmen faturalara yansıyan rakamların, zammın yüzde 30-40 civarında olduğuna işaret etmektedir. Dağıtım Şirketlerinin Bakanlığa ödediği payın vatandaşın sırtından ödendiği, faturaların bu nedenle yüksek geldiği iddiaları kafalarda soru işareti oluşturmuştur.
Elektrik fiyatlarında 1 Temmuz 2021 tarihinden geçerli olmak üzere tüm abone gruplarına %15 zam yapılmıştır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), elektriğe 2021 yılının ilk çeyreğinde %6, üçüncü çeyreğinde ise % 15 olmak üzere toplamda yüzde 21 zam yapmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2018’den bu yana mesken abonelerinin elektrik faturalarına yapılan zam oranı %122 civarında olmuştur.
TÜİK rakamları, 2012-2017’yi kapsayan 5 yıllık dönemde elektrik fiyatının yüzde 21 zamlanarak 1 kilovatsaat başına 33.9 kuruştan 41.3 kuruşa yükseldiğini göstermektedir. Ancak, 2018 yılından itibaren fiyatlardaki artış hızının anormal şekilde yükseldiği görülmektedir.
Ocak-Haziran aylarını kapsayan 2018’in ilk döneminde elektriğin birim fiyatı 45 kuruşken, son açıklanan zammın ardından Temmuz-Aralık aylarını kapsayan 2021’in ikinci döneminde bu fiyat 91,56 liraya çıkmıştır. Bu kapsamda, 1 Temmuz itibarıyla mesken aboneleri 100 kilovatsaat elektrik enerjisi için vergi ve fonlar dahil olmak üzere 91,56 lira ödemesi gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Türkiye, Eylül 2020 tarihli verilere göre G20 ülkeleri içinde halihazırda satın alma gücüne göre elektriğin en pahalı olduğu ülkelerden biri olarak görülmektedir.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ise tarifelerde değişikliğe gidilmesinin nedenini elektrik üretiminde oluşan maliyet artışları olarak açıklamaktadır.
Bu bağlamda;
- 1 Temmuz 2021 tarihi itibariyle elektrik fiyatlarına % 15 zam yapılmasına rağmen faturalara % 30-40 civarında yansıdığı iddiaları doğru mudur?
- Dağıtım şirketlerinin, Sanayi Bakanlığı ve Bankalara ödemeleri gereken payları abonelerin faturalarına yansıttığı iddiaları doğru mudur?
- Elektrik fiyatlarına yapılan zamların nedeni maliyet artışları ise bu maliyet kalemleri nelerdir? Üretim veya dağıtım şirketlerinin maliyet artışları neden vatandaşa yansıtılmaktadır?
- 2018 yılından itibaren elektrik zamlarında yaşanan yüksek artış oranlarının sebebi nedir?
- Memur ve emeklilere yapılan ücret artış oranları düşük tutulurken, resmi enflasyon rakamları düşük gösterilirken, elektrik fiyatlarına yapılan yüksek zam oranlarının gerekçesi nedir?
- EPDK, nisan ayında dağıtım şirketlerine satılan elektrikte yüzde 17,5 oranında indirim yapıldığını açıklamıştır. Bu indirim oranı vatandaşa neden yansıtılmamaktadır?
- Elektrik faturalarından kesilen % 1’lik Elektrik Enerjisi Fonu nerede kullanılmaktadır?
- Elektrik faturalarındaki %18’lik KDV oranının düşürülmesi ve TRT payının kaldırılmasına yönelik bir çalışmanız var mıdır?
- Elektrik faturalarındaki kayıp-kaçak ve sayaç okuma bedeli vatandaşa neden yansıtılmaktadır?
Kenanoğlu’ndan son bir yılda elektrik fiyatlarında %29’u bulan zamlara ilişkin araştırma önergesi
Kenanoğlu’ndan elektrik faturalarında indirim için kanun teklifi
