Kenanoğlu’ndan son bir yılda elektrik fiyatlarında %29’u bulan zamlara ilişkin araştırma önergesi

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Ali KENANOĞLU, 1 Temmuz 2021 tarihinde uygulanmaya başlayan %15 zamla beraber son bir yılda %29’u bulan elektrik zamlarına ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na araştırma önergesi verdi. Kenanoğlu, vatandaşın giderek ödemekte zorlandığı elektrik faturalarına art arda yapılan zamların nedenlerinin araştırılması ve kamuoyunun doğru şekilde bilgilendirilmesi amacıyla Anayasa’nın 98. ve Meclis İçtüzüğü ’nün 104. ve 105. maddeleri uyarınca HDP Meclis Grubu adına araştırma önergesini gerekçesiyle beraber TBMM’ye sundu.

Kenanoğlu araştırma önergesinde 1 Temmuz 2021 tarihinde uygulanmaya başlanan %15 zamma ilişkin Elektrik Mühendisleri Odası‘nın (EMO) açıklamasına değinerek 4 kişilik bir ailenin asgari düzeyde 230 kilovatsaat (kWh) elektrik tüketim yapsa dahi 28 TL bir artışla fatura bedelinin 183 TL’den 211 TL‘ye çıkacağını belirtti.

Araştırma önergesi metni aşağıda yer almaktadır.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu`nun (EPDK) Resmî Gazetede yayımlanan tarife tablolarına göre, Elektrik fiyatlarına 1 Temmuz 2021’den geçerli olmak üzere yüzde 15 zam yapılmıştır. Elektrik Mühendisleri Odasına göre yine 4 kişilik bir ailenin asgari aylık elektrik faturası 183 TL’den, 211 TL’ye çıkmıştır. Elektrik fiyatlarındaki yıllık artış oranı ise yüzde 29’a ulaşmıştır. 1 Ocak 2018 tarihinden bugüne toplam artış oranı sanayide yüzde 166,2, ticarethanelerde yüzde 169,4, meskende ise yüzde 104,3 olmuştur. Vatandaşlarımızın gittikçe ödemekte zorlandığı elektrik faturalarına böyle yüksek oranlarda artışların yapılması nedenlerinin araştırılması ve kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla Anayasanın 98. ve Meclis İçtüzüğünün 104. ve 105. maddeleri uyarınca Meclis Araştırma sürecinin başlatılması gereğini arz ve teklif ederim.

GEREKÇE

Pandemi nedeniyle 2020 yılında 25 bine yakın işyerinin kapandığı sivil kuruluşların açıklamalarında mevcuttur. Bir yıldan fazladır ticari işletmeler ekonomik dar boğaz yaşarken resmî açıklamalara göre işsizlik oranı %14, işsiz sayısı 4,5 milyonu geçmiştir. Türk-İş’e göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 2.865 TL, yoksulluk sınırı ise 9.330 TL. seviyesinde açıklanmaktadır. Bu veriler ülkemizde ekonomik krize işaret eden göstergeler iken elektrik fiyatlarına 1 Temmuz 2021’den geçerli olmak üzere yapılan yüzde 15 zam yapılması, tüm kamuoyunca şaşkınlık ve öfke ile karşılanmıştır.

Elektrik Mühendisleri Odasına göre bir evdeki asgari tüketim üzerinden 4 kişilik bir ailenin 230 kilovatsaat (kWh) elektrik harcadığı dikkate alındığında, konutların fon ve vergi kesintileri dahil aylık elektrik faturasının 28 TL artışla 183 TL`den 211 TL`ye çıkacağı hesaplanmaktadır. Sadece elektrik faturası asgari ücretli bir çalışanın ücretinin yaklaşık % 10’una denk gelmektedir. Ekim 2020`de yapılan yüzde 5.75 ve Ocak 2021`deki yüzde 6.2`lik artışın ardından son yapılan yüzde 15`lik zamla birlikte, elektrik fiyatlarındaki yıllık artış oranı yüzde 29`a ulaşmıştır.

EMO’nın, yaptığı tarife incelemesinde; enerji bedeli ve perakende hizmet bedelini kapsayan perakende enerji bedelleri Ocak 2021`e göre tek terimli alçak gerilim aboneleri için yüzde 17 ile 27 arasında değişen oranlarda artırılmıştır. Perakende enerji bedeli konutlarda yüzde 19.3, ticarethanelerde yüzde 17.9, sanayide yüzde 17.5, şehit aileleri ve muharip malul gaziler tarifesinde yüzde 23.1, tarımsal sulamada yüzde 17.6, aydınlatmada yüzde 18 zamlanmıştır. Genel aydınlatma bedelindeki zam oranı ise yüzde 27.3 olmuştur.

Türkiye`nin enerji üretiminde ithal kaynaklara bağımlılığı ve Türk Lirası`nda son dönemde yaşanan değer kaybının yanı sıra, yenilenebilir enerji, kömür ve doğalgaz santralları için verilen alım garantileri zamların bir kısır döngü şeklinde devam edeceğine işaret etmektedir. Elektrik fiyatlarındaki zam hemen hemen tüm ürünlerin fiyatlarının da artmasına neden olacak, ekonomik kriz ve salgın koşullarında zaten zor durumda olan geniş halk kesimlerinin sıkıntıları daha da artacaktır.

Elektrik fiyatlarına yapılan böylesine fahiş zamların, dar gelirli ailelerinin doğalgaz, kira, su, gıda gibi temel harcamalarının yanı sıra önemli bir meblağ tutması, vatandaşlarımızın büyük çoğunluğunun ödeme güçlüğü çekmesine sebep olacağı açıktır. Dolayısıyla, Halkların Demokratik Partisi grubu olarak, vatandaşlarımızın gittikçe ödemekte zorlandığı elektrik faturalarına böyle yüksek oranlarda zam yapılmasının nedenlerinin araştırılması ve kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla araştırma komisyonunun kurulmasını çok önemli ve gerekli görmekteyiz.

Kenanoğlu’ndan Enerji Bakanlığı’na: Emekliye ve memura %3, elektriğe %15 zammı nasıl açıklıyorsunuz?